دتکتور منواکسید کربن
دتکتور منواکسید کربن
دتکتور یا هشداردهنده گاز کربن مونوکسید وسیله‌ای است که در صورت نشت و یا انتشار گاز مونوکسید کربن در فضا و محیط زندگی شما به سرعت این گاز را شناسایی کرده و قبل از اینکه حجم گاز منتشرشده در فضا به حدی برسد که برای شما خطری ایجاد کند، حضور این گاز را به وسیله‌ی آژیری که روی آن تعبیه‌شده است به شما اطلاع می‌دهد.
دتکتور کربن مونوکسید دارای یک سنسور بسیار حساس به گاز مونوکسید کربن می‌باشد که حتی مقادیر بسیار جزئی از گاز را در فضا شناسایی می‌کند و به شما اطلاع می‌دهد.
حضور دتکتور مونوکسید کربن در خانه و محل کار به حدی ضروری می‌باشد که سازمان آتش نشانی از سال 1393 به بعد برای ساختمان نوساز، این دتکتور را الزامی کرده و تا زمانی که این دتکتور در نزدیکی منابع گازی مثل پکیج، آبگرمکن و اجاق‌گاز نصب نشود. پایان کار را صادر نمی‌کند.
مونوکسید کربن(Carbon Monoxide) با فرمول شیمیایی CO،گازی است بی رنگ و بی بو و غیر محرک که بسیار سمی بوده و قاتل خاموش نامیده می شود. این گاز همچنین بسیار پایدار بوده و بین 2 تا 4 ماه در اتمسفر باقی می ماند.
کربن مونوکسید میل ترکیبی شدیدی با هموگلوبین خون دارد به طوری که میل ترکیبی آن 200 برابر بیشتر از گاز اکسیژن می باشد و به همین علت مسمومیت با این گاز در زمان کوتاهی رخ می دهد. تولید این گاز دارای منابع طبیعی و منشا انسانی و مصنوعی و بر اثر سوختن ناقص سوخت های فسیلی مانند نفت،گاز،بنزین،گازوئیل و زغال می باشد که در منازل از اجاق ها، وسایل گازی پخت و پز، دستگاههای حرارتی و همچنین هنگام سوزاندن چوب و زغال تولید می شود، گاز مونوکسید کربن از هوا سبک تر بوده و قابلیت انتشار آن در محیط بسیار بالاست، به همین دلایل به راحتی با خون ترکیب شده و مانع از رسیدن اکسیژن به بافت ها و ایجاد مسمومیت می شود.
منابع تولید گاز مونوکسید کربن در منازل،محیط کار و ساختمان ها
غفلت و ناآگاهی و عدم رعایت توصیه های ایمنی از عواملی هستند که گاز مونوکسید کربن با استفاده از آنها قربانی می گیرد. با توجه به اینکه بسیاری از مردم همچنان با اثرات گاز مونوکسید کربن آشنا نبوده و به کشنده بودن این گاز باور ندارند به همین دلیل تعداد قربانیان این موضوع به ویژه در فصول سرد سال که استفاده از وسایل گرمازا به ویژه به شکل غیراستاندارد آن آغاز می گردد افزایش می یابد.
منابع تولید گاز کربن مونو اکسید در ساختمان ها به شرح زیر است:
- نقص فنی در وسایل گرمازا
- معیوب بودن مشعل شوفاژ
- ضعف در دودکش شومینه
- استفاده از وسایل گازسوز و گرمایشی بدون دودکش
- نقص در تهویه دودکش و نشت گاز به فضای مسکونی
- استفاده از وسایل خوراک پزی برای گرمایش
- استفاده از روشنایی گازی به مدت طولانی به ویژه در فضای بدون تهویه
- آبگرمکن های دیواری و زمینی به ویژه در صورت عدم استفاده از دودکش نامناسب
- خودروی روشن در پارکینگ
- عدم تهویه مناسب و صحیح در محیط
- نقص فنی در شبکه تهویه(لوله کشی آبگرمکن ها،بخاری ها،شومینه ها و غیره)
نشانه های وجود گاز مونوکسید کربن در محیط های بسته و منازل:
زمانی که مقدار مونوکسید کربن در محیط و یا اطراف فردی افزایش می یابد علائم متفاوتی بروز می یابد. مونوکسیدکربن در مقادیر کمتر از 50 ppm در محیط یا 5 درصد در خون انسان مشکلی را ایجاد نمی کند، بین 50 تا 100 ppm این ماده باعث بروز عوارض نورولوژیک شده و در مقادیر بالای 200 ppm یا 20 درصد در خون سبب مرگ فوری در کمتر از دو دقیقه می شود.
وقتی این گاز وارد سیستم تنفسی می شود با هموگلوبین خون ترکیب شده و ماده ای به نام کربوکسی هموگلوبین را بوجود می آورد که از نشانه های وجود آن در محیط و سپس در خون به شرح زیر می باشد:
- سوزش چشم
- خواب آلودگی و خستگی مفرط
- حالت تهوع و استفراغ
- سرگیجه
- سیاهی رفتن چشم ها
- گیجی
- ضعف و بی حالی
- امکان بروز سردرد شدید
- پرش های عضلانی و اختلال حرکتی
- تشنج
- تاری دید
- تنگی نفس
- و غیره
به طور کلی علائم مسمومیت با گاز مونوکسید کربن شبیه به علائم سرماخوردگی و آنفولانزا بوده و از آنجا که در فصول سرد سال از وسایل گرمازا در منازل و محیط های دربسته استفاده می گردد به همین دلیل بسیاری از افراد علائم مسمومیت با این گاز سمی را با بیماری سرماخوردگی اشتباه گرفته و معمولا به خواب می روند که متاسفانه این گاز در سکوت جان افراد را می گیرد.
از راه های پیشگیری از مسمومیت و این دست اتفاقات ناخوشایند در اولین گام رعایت اصول ایمنی در ساختمان ها و وسایل گرمازا می باشد. پس از این مرحله استفاده از دتکتور مونوکسید کربن راه حلی مناسب و مطمئن در جهت آگاه شدن از وجود و مقدار این گاز در محیط می باشد.
