نازل های آتش نشانی یکی از پرکاربردترین تجهیزات آتش نشانی هستند. نازل های آتش نشانی می توانند جریان ثابتی از آب، فوم و یا انواع مواد خاموش کننده را فراهم کنند یا به آتش نشانان اجازه دهند تا مناسب ترین نرخ جریان و فشار عملیاتی را برای اطفاء حریق انتخاب کنند. یک نازل آتش نشانی برای رساندن آب یا فوم آتش نشانی برای خاموش کردن آتش به شیلنگ آتش نشانی متصل می شود. نازل های آتش نشانی با پاشش حجم زیادی از مایعات خاموش کننده روی آتش یا بطور دقیقتر، با پاشیدن قطرات بسیار ریز آب که به سرعت تبخیر می شوند و اکسیژن را جابجا می کنند و آتش را خفه می کنند، باعث اطفای حریق میشوند. بنابراین برای دستیابی به جریان های مختلف آب نازل های مختلفی وجود دارند. در شرایط خاص می توان از نازل ها برای کاهش خطر شروع آتش سوزی در وهله اول استفاده کرد. معمولاً اینها سطح پایینی از مرطوب کردن منطقه را برای بالا بردن نقطه اشتعال فراهم می کنند. همچنین میتوان از نازلهای ظریفتر برای افزایش رطوبت هوا برای کاهش خطر تجمع استاتیک در برخی از مناطقی که جرقه زدن ممکن است خطر آتشسوزی ایجاد کند یا برای کاهش سطح گرد و غبار در منطقهای که ممکن است خطر آتشسوزی یا انفجار را به همراه داشته باشد، استفاده کرد. در شرایط خاصی از نازل ها برای محافظت از دارایی های کلیدی در برابر اثرات آتش سوزی استفاده می شود. این دارایی ها ممکن است مخازن گازی باشند که در صورت گرم شدن ممکن است خطر انفجار داشته باشند. از طرف دیگر، نازل ها ممکن است برای ایجاد یک «مسیر آبی» استفاده شوند که مسیر امنی را برای خروج از یک منطقه برای افراد گرفتار در منطقه آتش سوزی فراهم می کند. نازل های مورد نیاز برای این کاربردها توان عملیاتی نسبتاً بالایی دارند و معمولاً دارای مخروط اسپری جهت دارتری نسبت به نازل های اطفاء حریق می باشند.
نازل های آتش نشانی با توجه به نوع عامل خاموش کننده، فشار مورد نیاز در زمان خروج از نازل، دبی مورد نیاز، نوع پاشش آب، به دسته های مختلف تقسیم بندی می گردند.
نازل ساده آتش نشانی با پاشش یکنواخت آب موجب تمرکز نوع پاشش جهت اطفاء می شود. این نوع نازل به یک نمونه نوع پاشش اکتفا کرده که بسته به تولید کنندگان مختلف متفاوت می باشد. این نوع نازل، کیفیت جریانهای آب را افزایش میدهد و آزمایش هیدرانتها، پمپها و سایر تجهیزات حفاظت از آتش را ممکن میسازند.
نازل های آتش نشانی ساده همانطور که اکنون میشناسیم از یک سری مطالعات قرن نوزدهمی پدیدار شدند که نشان میداد لولههای بلند با فضای داخلی صاف جریانهای مستقیم و مؤثری از آب ایجاد میکنند. اوایل قرن بیستم این نازل ها دارای دستهها و دستگیرهای بلند بودند که به آتش نشانان اجازه میداد جهت جریان خروجی را کنترل کنند و امروزه به یک ابزار سفت و سخت که به یک شلنگ آتش نشانی استاندارد متصل می شود که سطحی برای گرفتن را فراهم میکند، تبدیل شده اند.
نازل های آتش نشانی ساده از چیزی مانند یک نازل شلنگ آتش نشانی عمومی به یک ابزار تخصصی برای بازرسان تبدیل شدند. امروزه، این نازل ها بهویژه در هنگام آزمایش شیرهای آتش نشانی یا پمپهای آتش نشانی به متخصصان آتش نشانی کمک میکنند تا سرعت جریان آب را اندازهگیری کنند. این دستگاه اندازه گیری فشار مایع در حال جریان را در نقطه ای بسیار نزدیک به خروجی امکان پذیر می کند و یک اندازه گیری پایه ارائه می دهد که جریان های خروجی از نازل را می توان با آن مقایسه کرد. این نازل ها دارای ضریب تخلیه قابل توجه ۰.۹۷۷ یا نزدیک به ۹۸% می باشند.